Reliure Hollandaise: Paperrestoration

Herstelde katernruggen.

Restored sections.

 

Een strook op kleur gebracht Japans papier, naast een ongekleurde strook.

A strip of coloured Japanese paper, in addition to an uncoloured strip.

 

Voor een ander deel is restauratie nodig: hiervoor worden stroken op kleur gebracht.

For another part restoration is needed: the strips are coloured.

 

Eerst en vooral worden de lijmresten van droog verwijdert. Voor het merendeel van de katernen volstaat dit.

First the adhesive is removed dry. For the majority of the sections this is sufficient.

 

Na het demonteren van het boekblok zijn vooral de  katernruggen niet altijd in goede staat. Voor een aantal van hen zal restauratie nodig zijn.

After disassembling the bookblock  the  backs of the sections are not always in good condition. For a number of them restoration will be required.

Reliure Hollandaise: The book

De verzuring is duidelijk zichtbaar. Ook de rug is in slechte staat.

The acidification  of the paper is clearly visible. The back of the book is in poor condition.

Het boek is ingebonden in een papieren omslag, vermoedelijk uit de tweede helft van de 19de eeuw. Het papier is in zeer slechte staat en volledig verzuurd. Het vormt dan ook een directe bedreiging voor het boekblok.

The book is bound in a paper cover, probably from the second half of the 19th century. The paper is in very poor condition and completely acidified. It therefore a direct threat to the book block.

Het boek is een exemplaar van Cosmographia van Petrus Apianus (hier op het titelblad aangeduid als Petri Apiani) . Een prachtige uitgave vol ingekleurde houtsnedes, gedrukt in 1539 bij  Arnoldo Berckmäne te Antwerpen. Kortom een parel van een  boek.

The book is a copy of Cosmographia of Petrus Apianus (on the title page called Petri Apiani). A beautiful edition with full colored woodcuts, printed in 1539 by Arnoldo Bercknäne , Antwerp. A gem of a book.

Reliure Hollandaise: Origin

De "reliure Hollandaise" of spitselband  is vermoedelijk ontstaan in de 16 de eeuw. Deze bindwijze was toen in bepaalde opzichten vernieuwend. Enerzijds door het gebruik van perkament voor de omslag, een materiaal dat tot dan toe ontbrak. Anderzijds door het gebruik van "spitsels" en de "yappen" maar daarover later meer.
De eerste beschrijving van deze techniek vinden we bij Anshelmus Faust.  Faust schreef in 1612 het oudste traktaat volledig gewijd aan het beschrijven van boekbindtechnieken: "Beschrijvinghe ende onderwijsinghe ter discreter ende vermaerder consten des boeckbinders handwerck".  Het is dus niet, zoals veelal verkeerdelijk wordt aangenomen, het "Kort onderweijs in het boeckenbinden" uit 1658 van Dirk de Braij die als oudste beschrijving mag bestempeld worden. Faust was een Duitse boekbinder actief in het Antwerpse, en werkte o.a. voor Plantin-Moretus. Hij richtte zijn geschrift aan de de toenmalige Sint Bernards abdij in Hemiksem, waarschijnlijk als een soort solicitatiebrief om zijn kunnen te demonstreren. Het handschrift (gebonden in een dos-à-dos) van Faust wordt momenteel bewaard in het Plantin Moretus Museum te Antwerpen.  In 1987 werd het handschrift heruitgegeven door Bibliotheca Wittockiana als 2de deel in de reeks "Studia Bibliotheca Wittockianae", zie bovenstaande foto.


De spitselband is lange tijd als kneusje onder de boekbanden beschouwd en aangenomen kan worden dat de spitselband uit het vizier verdween in de loop van de 19 de eeuw. Toen in 1966 de overstromingen in Florence plaatsvonden kwamen de perkamenten banden (letterlijk) terug boven water. C. Clarkson stelde vast dat vele lijmloze perkamenten banden niet alleen de afgelopen eeuwen maar ook de overstromingen beter hadden overleefd dan andere boekconstructies. Clarkson bestudeerde perkamenten banden & hun constructie uitvoerig en publiceerde zijn bevindingen in een aantal artikels. Sindsdien worden deze banden als volwaardig beschouwd.

Tegenwoordig wordt de perkamenten band hoofdzakelijk toegepast als  lijmloze conservatieband, al nodigt de doorzichtigheid van het perkament ook uit tot meer creatieve banden.

The "reliure Hollandaise" or" spitselband" probably originated in the 16th century. This binding method is at that time, innovative in some respects. Firstly, by the use of parchment for the cover, a material that was hitherto lacking as coveringmaterial. On the other hand through the use of "spitsels" and "yappen". But more on that later.
The first description of this technique, you can find at Anshelmus Faust. Faust wrote in 1612 the oldest treatise dedicated to describing bookbinding techniques:"Beschrijvinghe ende onderwijsinghe ter discreter ende vermaerder consten des boeckbinders handwerck". It is not, as mostly assumed, "Kort onderweijs in het boeckenbinden" from 1658 by Dirk de Braij which may be labeled. as oldest description.  Faust was a German bookbinder active in Antwerp. He made his writings to the former St. Bernard Abbey in Hemiksem, probably to demonstrate his skills. The manuscript (bound in a dos-à-dos) of Faust is currently preserved in the Plantin Moretus Museum in Antwerp. In 1987 the manuscript was reissued by BibliothecaWittockiana as 2nd part in the series "Studia Bibliotheca Wittockianae", see picture above.
The spitselband has long been regarded as minor. It seems to be the spitselband disappeared from sight in the course of the 19th century. When in 1966 the floods in Florence took place the vellum bindings were (literally) back above water. C. Clarkson noted that many glueless vellum bindings also had not only the past centuries but the floods survived better than other book structures. Clarkson studied vellum bindings and their construction in detail and published his findings in a number of articles. Since then, these bands considered as an important conservation binding technique.

When books meet photography

Enkele keren per jaar laat ik een student fotografie toe in het atelier. Deze hebben dan meestal een of andere schoolopdracht. Ik beperk het aantal  bezoeken meestal omdat de vraag groter is dan de tijd die ik hiervoor kan vrijmaken.
Het is fijn als je nadien ook het resultaat onder ogen krijgt. Bovenstaande foto's zijn van Sonja De Wolf  iries.photo.corner@telenet.be  en met haar toestemming hier opgenomen. 


Several times a year I let a student photography in the studio. They have some school assignment. I limit this usually because the demand is greater than the time I can spend for this purpose. It's fine if you also see the result sees. The above photos are of Sonja De Wolf  iries.photo.corner@telenet.be  and added here with her ​​permission.